بسیاری از زندانیان مشمول جرائم مالی هستند یا افرادی هستند که برای بار اول مرتکب جرم شده اند. نگهداری این افراد در کنار مجرمین سابقه دار بطور طولانی مدت عواقبی جدی برای جامعه بدنبال خواهد داشت. مواردی مانند رسیدگی به مشکلات و دفاع از خود، یا برای شرکت در مراسمات خانوادگی و... زندانیان می توانند تقاضای مرخصی داشته باشند. همچنین برای برای زندانیانی که مرتکب جرائم سنگین نشده باشند. قضات ناظر زندان و مراجع قضایی برای اینکه اطمینان داشته باشند که مجرم در موعد مقرر به زندان باز می گردد و در دوران مرخصی اش حسن رفتار خواهد داشت، با توجه به جرائم وی حکم قرار وثیقه برای او صادر می کنند.
ارائه این وثیقه برای آزادی موقت الزامی است و بدون قرار دادن وثیقه نمی تواند از زندان خارج شود.
برای ضمانت آزادی زندانی باید از قوانین و مقررات آن اگاه باشید تا در دایره مقررات قضایی به این امر رسیدگی نمایید. آزادی موقت زندانی می تواند به این دلیل باشد که مجرم خودش به مشکلاتش رسیدگی کند و در موعد مقرر در زندان یا دادگاه حاضر شود. مدت زمانی که مجرم می تواند مرخصی بگیرد یا آزادی موقت بدست آورد را قاضی پرونده با توجه نوع و شدت جرم و مدت زمان حبس وی مشخص می نماید.
بر اساس قانون متهم می تواند پس از ضمانت مدتی را در خارج از زندان سپری کند. اگر پس از موعد مقرر مجرم به زندان بازنگردد فرد ضمانت کننده موظف است او را ظرف 30 روز به مراجع قضایی تحویل دهد در غیر این صورت حکم مصادره اجرا خواهد شد.
گذاشتن وثیقه جهت آزادی از زندان مراحل خاصی دارد.
اول از همه مقام قضایی با توجه به درخواست آزادی موقت یا مرخصی زندانی، حکم قرار وثیقه را صادر می کند و این حکم به زندانی ابلاغ می شود.
سپس زندانی سند مطابق با پرونده را معرفی می کند تا اقدامات لازم اعم از ارزشیابی و تایید وثیقه مورد بررسی قرار گیرد.
در ارائه ضامن 3 شخص وجود دارد: مضمون‌له، مضمون‌عنه و مضمون‌به. به ترتیب به معنای طلبکار، مدیون اصلی و ضامن است.
بر اساس قانون مدنی شما برای ضامن شدن عقد ضمان داشته باشید. ضامن به معنی کسی است که شخصی مسئولیت مالی را بر عهده دیگری است به گردن بگیرد و مسئولیت آن را بپذیرد.
اگر مدیون اصلی به تعهدات خود عمل نکند، طلبکار می تواند به ضامن مراجعه کند.
فردی که ضمانت زندانی را می کند حتما باید عاقل و بالغ باشد و بتواند وثیقه یا ضمانت مورد نظر را تامین نماید.
ضمانت زندانی برای جلوگیری از ضرر و زیان و تعهد نسبت به طلبکار می باشد. فرد ضامن این مسئولیت را برعهده می کشد که درصورت حاضر نشدن زندانی بعنوان وثیقه دین او را بپردازد.
